Dijital Dünyadan Gelen Tehlikeler Nelerdir? Nasıl Uzak Durulur?

Yaşadığımız zaman diliminde insanoğlunun hizmetine sunulmuş en büyük kolaylıklarından birisi de internettir. Bir diğer ismi ile dijital dünya. Bu dijital dünyanın neredeyse girmediği mekân kalmadı. Yetmedi insanların kullandığı cep telefonlarıyla birlikte her yerde sizinle beraber yaşar oldu artık.

İnternet bilgi, doküman vb. yararlı paylaşımlar gibi kullanımlar dikkate aldığımızda biz insanoğlu için çok faydalı bir mecra aslında. Lakin interneti faydalı kullanımının yanında, kötü amaçlı kullanımlar sebebiyle de bu dijital mecra yaşantımızı bize zehir edecek bir materyale da dönüşebiliyor. Öte yandan aslında dijital dünya hem yetişkin insanlar için hem de çocuklar için ayrı ayrı birer tehlike arz ediyor diyebiliriz. Daha ziyade çocuklarımızın internet, tablet, cep telefonu ve bilgisayara olan bağlılıkları ele alındığında gelecek kuşaklar için doğabilecek tehlikeler çokça konuşulmaya ve tartışılmaya açıldı. Bu yönelik bir kısım adımların atıldığı da söylemek mümkündür. Ama yeterli mi? Hayır.

İnternet bağlantısının şuan itibariyle sadece bilgisayarlarda değil, ceplerimizde taşıdığımız akıllı telefonlarımızda, tabletlerimizle de her an her yerde bizimle birliktedir. Kısacası internet herkesin sıkça başvurduğu bir yol ve bir yol arkadaşı haline geldi. Bunun doğal sonucu da olarak internetle olan teknolojik aletlerle olan geçen zamanda bir hayli artmış durumdadır. Öyle ki, sadece bir beş dakika boşluğumuzda dahi internette dolaşıyor oluyoruz. Lakin bu zaman içerisinde yüz yüze kalabileceğimiz dijital tehlikelerin farkında mıyız? Farkındaysak neler yapıyoruz? Veya neler yapabiliriz? İşte, sizin için dijital dünyadan gelen tehlikeler nelerdir? Nasıl uzak durulur? Konulu yazımızı araştırıp istifadenize sunduk. Gelin bunlara birlikte göz atalım isterseniz.

Kötü Amaçlı Yazılımlar (Virüsler)

İnternetle birlikte yayılma alanı bulan ve günümüzde teknoloji kullanıcıları için tehlike arz eden kötü amaçlı yazılımlar yani yaygın olarak bilinen adıyla virüslerdir.  Virüsler bilgisayarlara zarar veren yazılmış kodlar ya da kötü amaçlı yazılmış yazılımlar olarak ifade edebiliriz.  İnternet üzerinden çeşitli programlar, linkler, oyunlar vb. birçok faktör üzerinden doğrudan veya dolaylı olarak bilgisayarlara yerleşip ve hatta genişleme alanı bulup sisteminizi çökertmeye kadar varan ve size ait özel dokümanlarınızı ele geçirmeye kadar giden kötü amaçlı yazılımlardır. Ayrıca bu virüsler flaş bellekler, databanklar, hardiskler,  dvd ve cd’ler, birbirine bağlanmış yerel ağlar ve internet vasıtasıyla bilgisayara gelen bu virüsler, kendini kopyalayabilme, dataları silebilme, arzu etmediğiniz programları çalıştırabilme, özel bilgilerinizi yayabilme gibi negatif özelliklere sahiptir. Bu virüslerin en tanınanları Win32, Win29, Trojan ve Solucanlardır. Bu tür virüsleri temizlemek adına mutlaka sisteminizde kaliteli bir virüs programı kurulu olması şarttır.

Ajan Yazılımlar

Ajan veya casus yazılımlar olarak isimlendirdiğimiz, adware, malware spyware gibi farklı isimlere sahip olan bu yazılımlar, bilgisayarlarınızda size ait bilgileri dışarı servis etmek amacıyla yazılmış kodlardır. Virüse çok benzer biçimde faaliyet gösterirler. Aslında onlarda virüslerin farklı bir versiyonudur diyebiliriz. Bu ajan yazılımlar, bilgisayar kullanıcısının kullandığı şifrelerini, banka hesap numaralarını, internette dolaştığı alanları gibi verileri zararlı yerlere servis etmektedir. Bazı türleri çok tehlikelidir. Aynı zamanda sistemin arka planında çalışıp bilgisayarın hafızasında boşuna yer işgal etmiş olmaktadırlar.  Bu tür virüsleri engellemek adına piyasada çok iyi programlar mevcuttur. Bunlardan bir tanesini sisteminize kurmanızda büyük fayda vardır.

Bilgisayar Korsanları (Hackerler)

Hackerlar, bilgi, zaman, para, veri hırsızı olarak isimlendirilen bu kişiler izinsiz olarak sisteminize girip size ait birçok şeye erişebilirler hatta özel bilgilerinizi çalabilirler. Kullandığınız e-posta, facebook, twiter, instagram ve diğer sosyal medya şifrelerini ve aynı zamanda banka giriş şifrelerinizi ele geçirebilirler. Maalesef bu bankacılık işlemlerinde günden güne dolandırıcılık olaylarının artığını da duyuyoruz.

Karşı Karşıya Kalabileceğimiz Diğer Tehlikeler

Özellikle günümüzde facebook, instagram, twiter vb. sosyal mecralarda paylaşılan bilgi, doküman ve özellikle fotoğraflar vasıtasıyla kötü amaçlı kişi ve yazılımlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Aynı zamanda bu paylaşımlar ileride kötü amaçlı yazılımlardan daha kötü sonuçlar karşımıza çıkarabilir. Özellikle son zamanlarda bir hayli artan cinsel istismar olaylarıyla karşılaşabilirsiniz. Çocuklar adına psikolojik travmalara sebebiyet verecek bu tarz tehlikeler maalesef dijital dünyada mevcuttur.

Dijital Tehlikelerden Nasıl Uzak Durulur?

Dijital tehlikelerden nasıl uzak durulur sorusuna, ilk etapta ve özellikle öncelik olarak sosyal medyada kurulan arkadaşlıklara çok dikkat edilmelidir. Hiç tanımadığınız kişilerle arkadaşlık etmemek ve davetlerini reddetmeniz adınıza yapacağınız en isabetli tercih olacaktır. Sosyal mecrada paylaştığınız özel verilerinizi, demografik bilgilerinizi, fotoğrafınızı, sahip olduğunuz ekonomik durumunuzu gizli tutmanız sizin açınızdan faydalı bir karar olacaktır. Tanımadığınız insanlardan gelen istekler doğrultusunda telefon numarası, ev adresi, kişisel bilgi vb. isteklerini geri çevirmeniz doğru bir davranış olacaktır.

Diğer yandan çocuk sahibi olan anne ve babaların çocuklarının internet kullanımlarını kontrol altında tutmaları yerinde olacaktır. Bunun için çocuklarını tehlikelerden korumak adına “ebeveyn kontrolü” diye tabir edilen uygulamayı sistemlerine kurmaları ve kullanmaları önemle tavsiye olunur. Hatta “ebeveyn kontrolü uygulaması” sayesinde çocuğunuzun bilgisayar başında geçirebileceği zaman dilimlerini kendiniz ayarlayabilir, arzu edilmeyen sakıncalı web sitelerine girmelerini de engelleyebilirsiniz.Bu uygulamalarının nasıl yapıldığını bilmeyen anne ve babalar güvendikleri kişilerden yardım isteyebilir.

Ayrıca sisteminize mutlaka ama mutlaka kaliteli ve iyi bir virüs yazılımını kurmalısınız. Piyasada bu konuda kendini ispatlamış birçok virüs programı mevcuttur. Fakat kullandığınız programların lisanslı ürünler olmasına veya internet üzerinden indirdiğiniz program, doküman, dosya vb. araçların güvenliğine dikkat etmelisiniz. Ayrıca internet veya dijital dünya ile geçirilen zaman diliminin çok olması kullanıcılarda fiziksel rahatsızlıkların doğmasına da sebebiyet verebilir. Bundan dolayı da bu tür rahatsızlıkların önüne geçebilmek için internet başında geçirilen vakitler kontrol altında tutulmalıdır. Bu tür pratik önlemler alınırsa dijital dünyadan gelen tehlikelere de karşı koymuş oluruz.