E-kitap okuyucu cihazlarının ve genel olarak e-kitap kavramının ortaya çıkmasından beri tartışmalar hiç bitmedi. Kimileri e-kitap okuyucuları yüzyılın icatlarından biri sayarken kimileri alışkın oldukları basılı kitapların yerini tutmayacağını iddia etti. Ama aslında bu cihazlar kitap okurları için epey yararlı özellikler sunuyor. Bunlardan 11’ini sizin için yazdık:
E-kitap okuyucuları, yüzey alanı açısından kitap boyutundadır ama kalınlık açısından oldukça incedir. Seyahate çıkarken hangi kitabı seçeceğinize karar vermeye çalıştığınız günleri hatırlayın. Çantanızda veya bavulunuzda yer kalmadığı için daha ince veya daha az kitap almışlığınız vardır muhtemelen. Ama e-kitap okuyucu için her zaman yer var.
Elektronik cihazların belli bir hassasiyeti oluyor ama e-kitap okuyucu cihazınızı yerden yere vurmazsanız muhtemelen pek sıkıntı yaşamazsınız. Fakat kitap yanabilir, ıslanabilir, yırtılabilir, kırışabilir, bükülebilir. Evinizde bunlar o kadar sorun olmaz ama dediğiniz gibi iş, onları yanınızda taşımak istediğinizde değişiyor.
Kitap ve e-kitap okuyucu arasındaki kıyaslamalarda hemen şarja vurgu yapılır. Oysaki sadece e-kitap okuma işlevi olan bir cihazın şarj süresi oldukça uzundur. (Multimedya dosyaları da açan karmaşık modellerde bu süre elbette azalabilir.) Yukarıda da belirttiğimiz gibi kitabın şarjı bitmese de başka ciddi sorunları var.
“E-kitap okuyucu nedir?” sorusunun en verilesi cevaplarından biri de bu: Kocaman bir kütüphaneyi yanınızda taşımanızı sağlayan cihaz. Yanınızda taşımayı geçelim, evinizde kitaplarınıza yer bulamayanlardan, kitapları raflardan ve odalardan taşanlardansanız bu cihazla tanışma vaktiniz gelmiş. En düşük hafızalı cihazlara bile yüzlerce kitap sığdırabilirsiniz.
E-kitap okuyucu cihazların kitaplara fark attığı bir nokta da bu. Karanlıkta kitap okuyabilmek için, tüm ışıkları açamayacağınız bir ortamdaysanız, küçük bir kitap lambası veya nostaljik bir mum ışığı aramanız gerekir. E-kitap okuyucularının ışığı ise söylenegeldiği üzere gözü yormaz, kitap aydınlığındadır ve ayarlanabilir. Böylece hem siz rahat okuma yaparsınız hem de başkalarını keskin ışıklarla rahatsız etmezsiniz.
Kitabın dezavantajlarına yukarıda değindik. Peki, bir kitap yandığında, tamamen ıslandığında veya paramparça olduğunda ne yapabilirsiniz? Muhtemelen atarsınız. E-kitabı ise en fazla silebilirsiniz, sonra tekrar yüklersiniz. Hatta parayla satın aldığınız bir kitabı, kullandığınız program belleğinde tutar ve ücretsiz olarak yeniden indirebilirsiniz.
“E-kitap okuyucu kitabın yerini tutmaz” diyenler aslında kitapla yaptıkları şeyleri e-kitapla yapamayacaklarını düşünür. Oysaki sayfa çevirmek, satırların altını çizmek, kaldığınız sayfayı işaretlemek gibi birçok şeyi bu cihazlarla yapabilirsiniz.
Basılı kitaplar için birçok ağaç kesilir ve baskı aşamasında kimyasal işlemler kullanılır. Bunların doğaya zararları olduğu kesin. E-kitap okuyucu için benzer zararlar söz konusu değil. Cihazın henüz kanıtlanmış bir zararı yok. Onu direkt doğaya fırlatmazsanız elbette. Bütün elektronik cihazlar için bu geçerli.
E-okuyucu fiyatları başta fazla gelebilir ama sonrasında bu fiyatı çıkarır. Basılı kitapta baskı, matbaa ve dağıtım da işin içine girdiği için fiyatlar yükselir. E-kitapta ise yazar veya çevirmen ile yayınevinin payını ödemiş olursunuz. Türkiye bu teknolojiye yeni yeni geçtiği için henüz fiyatlara yansıması görülmese de ileride epey indirimler olabilir.
Türkiye sınırları dahilinde istediğiniz kitabı bulmanız kolay olabilir. Peki, yabancı dilde olan, yurt dışında satılan bir kitap almak istediğinizde? Zaten yabancı kurdan dolayı fırlayan kitap fiyatlarına bir de “shipping” denilen nakliye bedeli eklenir. E-kitapta böyle bir nakliye bedeli yoktur ve kur da e-kitabın indirimli fiyatı üstünden hesaplanır. Sonuçta, e-kitap okuyucu cihazınızı yabancı dilde kitaplarla da donatabilirsiniz.
Asıl macera, baskısı bitmiş bir kitabı ararken sizi bekliyor. Sahaf sahaf dolaşsanız da onu bulamama ihtimaliniz var. Halbuki, e-kitap okuyucu size baskısı bitmiş kitapları okuma fırsatı sunabilir. Yüzyıllar önce basılmış bir kitaba da aynı şekilde ulaşabilirsiniz ve (yerden bağımsızlık özelliğine de eklenebileceği gibi) o kitabı kim bilir dünyadaki hangi üniversitenin kütüphanesinde özel izinlerle aramak zorunda kalmazsınız.
Türkiye (Türkçe)
Worldwide (English)
